Güncel Bilim

Bilim insanları dünyanın en büyük hızlandırıcısının saniyede 1 milyar proton çarpışması sağlayarak fiziğin temellerinde yeni keşiflerin yolunu açmaya devam etmesini umuyor. 2008 yılında devreye giren çarpıştırıcı yüksek enerjili parçacık fiziği deneyleri yapılmasına imkân veren bir proje.

Mike Lamont, LHC Makina Koordinatörü, CERN:“Sistemi tam olarak yeniden devreye soktuk. Sıkışma ve çarpışmaları ayarladık. Sonra da en önemlisi koruma ve yönlendirme cihazlarını kurduk. Ardından ışın kaybı oluşturarak kontrol ettik. Çünkü yıl içinde kullanmayı planladığımız yüksek yoğunluklu ışın testlerinin yapılacağı makinanın tam güvenlikli çalıştığını garanti altına almamız gerekiyordu.”

Proton demet zincirlerinden oluşan ışınlar, dairesel bir parçacık hızlandırıcısı ve çarpıştırıcısı LHC içinde 27 kilometrelik bir alanda ışık hızında hareket edecekler. Bilim insanları bu çarpışmalar sonucu, temel parçacıklar denen maddenin temelleri, evrenin kökü ve bileşenleri gibi zor sorulara cevap sağlamaya çalışacak.

Teknik bakımdan sonra araştırmacılar, daha anlamlı veriler elde etmek için ışınların yoğunluk ve parlaklığını artırmayı hedefliyor. Fabiola Gianotti, CERN Genel Müdürü:  “Eminiz ki 2016 çok heyecanlı bir yıl olacak. Birçok veri elde etmeyi umuyorum. 2016’ya ‘Parlaklık Üretim Yılı’ deniyor. Çünkü parlaklığın seviyesini arttıracağız. Bu yüzden yüksek miktarda sağlam fizik sonuçlarını ümit ediyorum.”

Belirlenen bir zamanda görülen çarpışmaların potansiyel sayısını ölçmede parlaklık, hızlandırıcı performansının önemli bir göstergesidir. Geçen yıl tespit edilen bir sinyale ikinci kez göz atan bilim adamları yeni sonuçların gelebileceğini söylüyor. Bu sinyal istatistiksel olarak anlamlı hale gelirse, bunun yeni bir parçacığın keşfi anlamına gelebileceğini belirtiyorlar.